Гоминдаңниң зулумиға қарши көтүрүлгән улуғ <<3 Вилайәт Инқилаби>>ниң өткинигә 59 йил болди. Бу инқилаб һәққаний инқилаб болғачқа, наһайити тәз ғәлибә қилған, һәрбий күч жәһәттә мутләқ үстүнлүктә туруватқан Гоминдаң армийисини Жиң, Шихуларда үзүл - кесил тармар қилған иди. Шихуниазад қилиш жеңидә бир күндила 700 дин коп офитсер жәңчиниң қурбан болғанлиқи жәңниң қанчилик шиддәтлик болғанлиқини испатлайду.
2004-йили11-айда мән Шиху соқушида баш қоманданлиқ штабниң комиссари болған Мәмтимин Омәруф акини зиярәт қилған идим. У маңа:

--Уруш вақти болғачқа, бу жәңчилиримизни бир-бирләп қәбригә қоюшқа амалсиз идуқ. Шуңа узунлуқи 5 метир, кәңлики 2.50 метир, егизлики 3 метирчә келидиған йәрликтин бирнәччини қаздуқ. Андин 6—7 жәңчини кийимлири биләнла Қатар ятқузуп, пут-қолини руслап, үстигә бора яптуқ. Таки йәрлик тошқичә шу шәкилдә жәсәтләрни тизип чиқтуқ,бир йәрлик тошқанда иккинчисигә, үчинчисигә… йөткилип көмгән идуқ… Шеһитлиримизниң бәзилири 16—18 яшларидики балилар иди, пишқан жәңчи офитсерларму бар иди. Биз бәзи жәңчилиримизниң милтиқниң затворини чиң қамаллап тутқан қоллирини авайлап бошатқан идуқ. Бәзи жәңчилиримизниң чишлири киришип кәткән, бәзилириниң көз қаричуқлири көк асмаңһа тикилгәнчә қетип қалған, муштумини чиң түгкән бәзилириниң йүзидә бир тәқәззалиқниң бешарити қетип қалған болуп, худди һазирла орнидин туруп<>дәп вақирайдиғандәк, атакиға отудиғандәк…… әсимдә қәлишичә жәми 780 жәңчи иди. Уларни йәрликкә қойғандин кәйин әтилған һормәт топи зиминни титрәткән иди…
дәгән иди.
Мән йәқинда бир юртдишим билән тәлифонда созлишивәтип, униңдин Шиху соқушида қурбан болған шәһидлиримиз учун бир йәккә тижарәтчимизниң(әпсус исмини биләлмидим) хатирә қәбригаһи ясатқанлиқини аңлидим. Мән бу һош хәвәрдин бәк һаяжанландим.көз яшлиримни туталмай қалдим… Бир юртдишимизниң Шихуға туғқан йоқлашқа баридиғанлиқини аңлап, униңдин бу қәбригаһни мән учун тавап қилишини, сүритини тартип келишини өтүндүм. Уму өтүнүшүмни йәрдә қоймиди. Мәнму ахири бу қиммәтлик рәсимни вәтәндашлиримға сундум…. әләм ичидә!

--Сәлимә Камал
http://www.sayahetchi.ucoz.ru/photo/6-0-89-3

http://www.sayahetchi.ucoz.ru/photo/6-0-87-3